Kamera AWAS kini lebih cekap dengan 45 lokasi beroperasi di seluruh negara, jadi tak ada lagi alasan ‘perlahan sekejap depan kamera’ untuk elak saman.
Ia meliputi lebuh raya utama, jalan persekutuan dan persimpangan lampu isyarat.
Lokasi ini dipilih berdasarkan statistik kemalangan dan tahap kepatuhan trafik pemandu.
Sistem ini dah ditambah baik dengan teknologi point-to-point yang kira purata kelajuan – bukan setakat tangkap laju depan kamera saja.
Lihat Juga: Smart Lane PLUS: Senarai Lokasi & Waktu Pengaktifan
Pengenalan kepada Kamera AWAS
Sistem AWAS (Automated Awareness Safety System) ialah inisiatif penguatkuasaan automatik yang diperkenalkan oleh kerajaan Malaysia untuk meningkatkan keselamatan jalan raya dan mengurangkan kadar kemalangan.
AWAS merupakan penjenamaan semula kepada AES (Automated Enforcement System) yang mula digunakan pada tahun 2012. Ia disatukan bersama sistem mata demerit KEJARA bagi menangani kesalahan trafik secara lebih menyeluruh.
Sistem ini dilancarkan pada April 2017 selepas pelbagai kelemahan AES dikenal pasti, termasuk isu penswastaan dan liputan kamera yang terhad serta kelewatan dalam penguatkuasaan.
Salah satu masalah utama AES sebelum ini ialah persepsi awam yang negatif, kerana ia dilihat lebih berorientasikan keuntungan berbanding keselamatan jalan raya.
Dengan pengambilalihan sepenuhnya oleh kerajaan, AWAS kini berfungsi secara lebih telus, efisien dan berkesan dalam mendidik serta menghukum pesalah trafik secara automatik.
Cara Kamera AWAS Berfungsi
Sistem Kamera AWAS berfungsi secara automatik untuk mengesan dua jenis kesalahan utama di jalan raya: memandu melebihi had laju dan melanggar lampu isyarat merah. Kamera ini menggunakan teknologi sensor dan sistem ANPR (Automated Number Plate Recognition) untuk merakam gambar serta data kenderaan secara tepat.
Setiap unit dilengkapi sensor halaju yang mengesan kelajuan kenderaan. Jika had laju dilanggar, gambar dan data seperti nombor plat, lokasi, tarikh dan masa akan dihantar ke pusat pemprosesan JPJ untuk semakan dan pengeluaran saman.
Reka Bentuk Kamera & Lokasi Strategik
Kamera AWAS kelihatan seperti tiang lampu biasa berwarna hitam. Ia dipasang secara kekal di tepi jalan dan lebuh raya utama, terutamanya di kawasan berisiko tinggi.
Reka bentuk ini menjadikannya sukar dikenalpasti secara cepat oleh pemandu yang cuba elak saman.
Teknologi Point-to-Point (Purata Kelajuan)
Sebagai penambahbaikan, AWAS kini dilengkapi teknologi point-to-point, iaitu sistem yang mengira purata kelajuan antara dua kamera. Menurut Menteri Pengangkutan Anthony Loke (Astro Awani), sistem ini bertujuan memastikan pemandu kekal memandu dalam kelajuan selamat sepanjang laluan.
“Kita tidak mahu pemandu perlahan sekejap depan kamera… Kalau masa perjalanan terlalu singkat antara dua titik, itu bermakna pemandu memecut dan akan disaman.”
Kaedah ini mula dilaksanakan di Genting Sempah dan Terowong Menora, dua lokasi yang sering berlaku kemalangan. Ia dijangka diperluas ke lokasi strategik lain seluruh negara.
Bagaimana Kamera AWAS dikuatkuasakan oleh JPJ?
Berikut adalah bagaimana penguatkuasaan dan proses saman kamera AWAS oleh JPJ:
- Dikendalikan sepenuhnya oleh JPJ (bukan swasta).
- Beroperasi 24 jam di lokasi strategik.
- Guna sensor halaju & teknologi ANPR resolusi tinggi.
- Tangkap kesalahan: had laju & lampu merah.
- Data dihantar ke pusat kawalan JPJ untuk semakan.
- Kadar kompaun: RM150 setiap kesalahan.
- Tidak bayar = disenarai hitam & tindakan mahkamah.
- Kesalahan direkod dalam sistem KEJARA:
- 20 mata = lesen gantung 6 bulan.
- 40 mata = lesen gantung/pembatalan.
Lokasi Terkini Kamera AWAS di Malaysia (2025)
Sehingga kini, sebanyak 45 kamera AWAS telah beroperasi sepenuhnya di seluruh negara Daripada jumlah ini, 29 kamera ditempatkan untuk mengesan kesalahan had laju manakala 16 kamera untuk kesalahan lampu isyarat merah
Lokasi kamera-kamera ini merangkumi lebuh raya utama, jalan persekutuan, dan persimpangan bandar yang dikenal pasti kerap berlaku kemalangan atau kesalahan trafik. Berikut adalah ringkasan lokasi kamera AWAS mengikut kategori:
A. Kamera AWAS – Speed Trap di Lebuhraya PLUS dan LPT2
JOHOR
- KM151.4 Lebuhraya PLUS – Pagoh (Arah Utara)
- KM146.8 Lebuhraya PLUS – Pagoh (Arah Selatan)
- KM1 Lebuhraya PLUS – Johor Bahru (Arah Utara)
- KM1 Lebuhraya PLUS – Johor Bahru (Arah Selatan)
MELAKA
5. KM214.4 Lebuhraya PLUS – Alor Gajah (Arah Selatan)
6. KM214.4 Lebuhraya PLUS – Alor Gajah (Arah Utara)
7. KM184.2 Lebuhraya PLUS – Jasin (Arah Utara)
8. KM185 Lebuhraya PLUS – Jasin (Arah Selatan)
SELANGOR
9. KM18 Lebuhraya GCE – (Arah Utara)
10. KM18 Lebuhraya GCE – (Arah Selatan)
11. KM28.4 Lebuhraya ELITE – (Arah Utara)
12. KM17 Lebuhraya ELITE – (Arah Selatan)
KEDAH
13. KM96.3 Lebuhraya PLUS – Kuala Muda (Arah Selatan)
14. KM97.2 Lebuhraya PLUS – Kuala Muda (Arah Utara)
15. KM174 Lebuhraya PLUS – Bandar Baharu (Arah Utara)
PULAU PINANG
16. KM166 Lebuhraya PLUS – Seberang Perai Selatan (Arah Selatan)
PERAK
17. KM375.9 Lebuhraya PLUS – Slim River (Arah Utara)
18. KM204.6 Lebuhraya PLUS – Taiping (Arah Utara)
19. KM299.9 Lebuhraya PLUS – Kampar (Arah Utara)
20. KM382.8 Lebuhraya PLUS – Behrang (Arah Selatan)
NEGERI SEMBILAN
21. KM21 Lebuhraya Kajang–Seremban (LEKAS) – (Arah Selatan)
22. KM21 Lebuhraya Kajang–Seremban (LEKAS) – (Arah Utara)
TERENGGANU
23. KM256.1 Lebuhraya Pantai Timur 2 (LPT2)
24. KM288.6 Lebuhraya Pantai Timur 2 (LPT2)
B. Kamera AWAS – Had Laju di Jalan Persekutuan
PERAK
25. KM85.5 Jalan Ipoh – Kuala Lumpur, Sungkai
KELANTAN
26. KM17 Jalan Gua Musang – Kuala Krai
C. Kamera AWAS – Pemantauan Lampu Isyarat
KEDAH
27. KM36 Jalan Alor Star–Butterworth / Kuala Muda (Arah Alor Setar)
28. KM1 Jalan Gurun – Sik / Kuala Muda (Arah Gurun)
29. KM1 Jalan Gurun – Sik / Kuala Muda (Arah Sik)
30. KM54 Jalan Alor Setar–Butterworth
PERAK
31. Jalan Pasir Puteh
32. KM26 Jalan Ipoh – Kuala Kangsar
33. KM4 Jalan Setiawan–Lumut / Manjung (Arah Lumut)
34. KM4 Jalan Setiawan–Lumut / Manjung (Arah Setiawan)
35. KM116 Ipoh – KL / Batang Padang – Slim River (Arah Kuala Lumpur)
36. KM116 Ipoh – KL / Batang Padang – Slim River (Arah Ipoh)
37. KM11 Jalan Setiawan – Ipoh (Arah Setiawan)
38. KM14 Jalan Ipoh – Pusing, Ipoh (Arah Setiawan)
39. KM38 Jalan Ipoh – Kampar, Kampar (Arah Ipoh)
40. KM8 Teluk Intan – Hutan Melintang / Hilir Perak – Teluk Intan
W.P. KUALA LUMPUR
41. Jalan Klang Lama – Jalan Sepadu
42. Jalan Ipoh, Kuala Lumpur (Arah Sentul)
D. Lokasi Kamera AWAS Ditangguhkan (Untuk Kajian Semula)
SELANGOR
43. KM6.6 Jalan Kajang–Puchong (SKVE)
44. KM301.6 Lebuhraya PLUS, Kajang
W.P. PUTRAJAYA
45. KM1.6 Lebuh Sentosa
Anda boleh merujuk portal rasmi JPJ untuk senarai penuh dan terkini lokasi kamera AWAS, kerana pihak berkuasa akan mengemas kini lokasi jika ada penambahan atau perubahan.
Jenis Kesalahan yang Dikesan & Kadar Saman Kamera AWAS
Kamera AWAS mengesan dua jenis kesalahan utama yang menjadi punca kemalangan jalan raya:
1. Memandu Melebihi Had Laju
Kamera AWAS akan merakam kenderaan yang memandu melebihi had laju yang ditetapkan, termasuk dengan margin kecil (contoh: 1 km/j melebihi had).
Menurut JPJ, dalam Ops Hari Raya Aidilfitri 2022, sebanyak 35,618 kesalahan had laju direkodkan dalam tempoh 7 hari.
2. Melanggar Lampu Isyarat Merah
Kenderaan yang meneruskan perjalanan walaupun lampu isyarat telah bertukar merah akan dirakam secara automatik.
Dalam tempoh operasi yang sama (Ops HRA 2022), sebanyak 10,355 kesalahan lampu merah direkodkan oleh kamera AWAS.
Kadar Saman Kamera AWAS
- Kompaun Standard: RM150 bagi setiap kesalahan (had laju atau lampu isyarat).
- Tidak Perlu Hadir ke Mahkamah jika saman dibayar dalam tempoh ditetapkan.
- Sebelum 2016: Kadar asal RM300, namun dikurangkan untuk galakkan bayaran awal.
- Situasi Tertentu: Kompaun boleh tidak ditawarkan, dan pesalah akan terus didakwa di mahkamah.
- Hukuman Mahkamah: Denda sehingga RM2,000 atau penjara (jika kesalahan berulang dan serius).
Mata Demerit KEJARA
Setiap kesalahan AWAS turut disertakan mata demerit di bawah sistem KEJARA:
| Jenis Kenderaan | Mata Demerit (Setiap Kesalahan) |
| Kenderaan Persendirian | 2 Mata |
| Bas / Lori / Komersial | 4 Mata |
Tindakan ke atas Lesen Memandu:
- 20 Mata: Gantung Lesen 6 Bulan
- 40 Mata: Gantung 8 Bulan (Kesalahan Kedua)
- 60 Mata dan ke atas: Lesen Boleh Dibatalkan
Sistem ini bertujuan mendidik pemandu secara berperingkat. Pesalah berulang bukan sahaja dikenakan saman, tetapi berisiko kehilangan kelayakan memandu jika terus mengulangi kesalahan.
Artikel lain: